سازمان عفو بینالملل بامداد روز پنجشنبه با انتشار بیانیهای ضمن هشدار نسبت به تداوم سرکوبهای خونین معترضان در ایران، خواهان اقدام فوری جهانی و تشکیل یک سازوکار تحقیقی و قضایی مستقل بهمنظور پاسخگو کردن عاملان سرکوبهای سیاسی در ایران شد.
بهنوشته سازمان عفو بینالملل، نیروهای امنیتی حکومت ایران در حال سرکوب خشونتبار و خونین اعتراضهای عمدتا مسالمتآمیزند.
دادههای سازمان عفو بینالملل نشان میدهد ظرف روزهای گذشته دستکم هشت معترض در اثر تیراندازی نیروهای امنیتی-انتظامی حکومت ایران کشته و صدها تن دیگر مجروح شدهاند.
طبق گزارشات سازمان های حقوق بشری ایران دستکم ۴۵۰ تن از معترضان ظرف روزهای گذشته، تنها در چهار استان کردستان، آذربایجان غربی، کرمانشاه و ایلام در جریان درگیری با نیروهای امنیتی-انتظامی حکومت ایران مجروح و بیش از ۵۰۰ تن بازداشت شدهاند.
سازمان عفو بینالملل، کشته شدن شش مرد، یک زن و یک کودک را در جریان اعتراضهای روزهای ۲۹ و ۳۰ شهریور در استانهای کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی تایید کرده است. بهنوشته عفو بینالملل، دستکم چهار تن از قربانیان، بر اثر شلیک گلوله نیروهای امنیتی از فاصله نزدیک جان باختهاند.
سازمان عفو بینالملل گزارشهای شاهدان عینی و همچنین تصاویر و فیلمهای تظاهرات را جمعآوری و تجزیه و تحلیل کردهاست.
این دادهها، شیوه وحشتناک و غیرقانونی برخورد نیروهای امنیتی ایران را با معترضان نشان میدهد.
بهگفته این سازمان، شاهدان عینی گزارش دادند که دستکم سه مرد «فریدون محمودی در سقز، استان کردستان؛ فرجاد درویشی در ارومیه، استان آذربایجان غربی؛ و یک مرد ناشناس در کرمانشاه» و همچنین یک زن «مینو مجیدی در کرمانشاه» بر اثر شلیک مستقیم گلوله کشتهشدهاند.
هویت چهار قربانی دیگر، رضا لطفی و فواد قدیمی در دهگلان استان کردستان، محسن محمدی در دیواندره استان کردستان و زکریا خیال، پسری شانزده ساله در ارومیه، گزارش شده است.
مدافعان حقوق بشر با استناد به منابع خود، به عفو بینالملل گفتهاند که این افراد توسط نیروهای امنیتی مورد اصابت گلوله قرار گرفتهاند، اما آنها اطلاعاتی بیشتر را در مورد انواع مهماتی که مورد استفاده واقع شده، در اختیار ندارند.
مقامهای حکومت ایران هم کشته شدن سه تن را در جریان اعتراضهای روزهای گذشته تایید کردهاند.
عفو بینالملل در بخش دیگری از گزارش روز پنجشنبه خود بهنقل از یک شاهد عینی در کامیاران نوشت: «پلیس ضدشورش، مکررا از فاصله ۱۰۰ متری به سوی مردم شلیک کرد. من خودم شاهد بودم که حداقل ۲۰-۱۰ نفر عمدتا از ناحیه کمر هدف گلوله قرار گرفتند.»
همزمان گزارشهای پرشماری از تهدید، احضار و بازداشت شمار زیادی از فعالان سیاسی و کنشگران مدنی در منتشر شده است.
بنابر گزارشهای منتشرشده خسرو کردپور، سردبیر آژانس خبری موکریان، مرضیه طلایی، روزنامهنگار و مسعود کردپور فعال سیاسی-مدنی بازداشت شدند. در استان خراسان نیز بهدنبال تجمعهای گسترده روزهای گذشته در مشهد، فاطمه سپهری، فعال سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، در این شهر بازداشت شد.
گزارشهای تصویری از شهرهای کوچک و بزرگ ایران نشان میدهد بهرغم سرکوب شدید نیروهای امنیتی و انتظامی، اعتراضها و تظاهرات ضدحکومتی در ایران کمکان در حال گسترش است. دسترسی به اینترنت محدود و گزارشهای پرشماری از قطع کامل شبکه اجتماعی اینستاگرام منتشر شده است.
در شرایطی که پس از قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی در محل گشت ارشاد اسلامی، ایران کانون اعتراضات گسترده سراسری شده، ابراهیم رئیسی معروف به «قاضی مرگ» و حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی که برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک هستند با شماری از مقامات و دیپلماتهای خارجی دیدار و گفتگو کردند.
در حالی که سرکوبهای خونین معترضان در ایران ادامه دارد، رئیسی در سخنرانی خود گفت: «جمهوری اسلامی ایران معتقد است باید بر ارزشهای اخلاقی همچون بزرگداشت خانواده، احترام به محیط زیست، عدالت، رد خشونت و افراطیگری، فراهمسازی فضای مجازی ایمن و اخلاقی و سالم و مفید به عنوان اولویتهای دگرگونی و تحولِ تعلیم و تربیت تمرکز کنیم.»