نرجسخاتون اسعدیخلیلی، مدیرکل دفتر توانمندسازی خانواده و زنان سازمان بهزیستی در گفتگو با رسانههای داخلی از افزایش تعداد زنان سرپرست خانوار کشور طی چند دهه اخیر خبر داد. اسعدیخلیلی عنوان کرد: تعداد زنان سرپرست خانوار در کشور طی چند دهه اخیر روند رو به رشدی داشته است، به طوری که این رقم در حال حاضر به ۲۴۰ هزار خانوار زن سرپرست با اعضاء خانواده بالغ بر ۵۸۴ هزار نفر رسیده است.
بنابر اظهارات وی، ۱۷۱ هزار نفر از خانوادههای زنسرپرست، در گروه سنی ۲۰ تا ۴۰ سال قرار دارند.
زنان سرپرست خانوار یکی از گروههای اقلیت زنان هستند که با مشکلات زیادی دستوپنجه نرم میکنند که نتایج تازهترین آمارها میگوید، جمعیت این دسته از زنان در ایران رو به افزایش است و وضعیت آنها با شدت یافتن وخامت اقتصادی در ایران همچون سایر خانوارها بدتر شده است.
زنان سرپرست خانوار به کسانی گفته میشود که مسئولیت تامین هزینههای زندگی را بر عهده دارد. زنان سرپرست خانوار به چهار دسته تقسیم میشوند؛ زنانی که همسرشان فوت کردهاند، زنانی که از همسرشان جدا شدهاند، زنانی که همسرشان به هر دلیلی (بیماری، از کارافتادگی، زندان و…) قادر به تامین هزینههای زندگی نباشند و دختران مجردی که به سن تجرد قطعی رسیدهاند.
این گروه از زنان در جوامعی مثل ایران به طور معمول از جمله گروههای آسیبپذیر به شمار میروند که عواملی مانند طلاق، فوت، اعتیاد همسر و از کارافتادگی میتواند منجر به وخیمتر شدن وضعیت آنها شود.
رشد روزافزون خانوارهای زنسرپرست در ایران یکی از تحولات چشمگیر نهاد خانواده در جامعه تلقی میشود که به استناد آمارهای رسمی، همه ساله رو به گسترش است.
افزایش تعداد این خانوارها را میتوان یکی از مسائل نوظهور جمعیتی در کنار سایر مسائل نوظهور از قبیل کاهش نرخ باروری، تغییر ساختار سنی جمعیت و الگوهای جدید مهاجرت دانست که از طرفی تحت تاثیر تغییرات اقتصادی-اجتماعی کلان است و از طرف دیگر تا حدودی قابلیت تاثیرگذاری بر روند توسعه را نیز دارد.
همه این زنان خواسته یا ناخواسته در جامعهای مسئولیت اداره خانه را برعهده دارند که مردسالاری برآمده از سنت و فرهنگ و مذهب، همچنان به عنوان الگوی مسلط یک خانواده ایدهآل در جامعه معرفی میشود.
پس از شیوع کرونا نیز، فشار مالی به این زنان بسیار شدید بوده و برخی را به مرحلهای از یأس و فشارهای روحی رسانده که صحبت از خودکشی میکنند. جمهوری اسلامی حتی در بحبوحه بحران کرونا، هیچ اقدامی برای کاهش فشار کمرشکن بر روی این زنان نکرد. همچنین در شرایطی که بزرگترین مشکل زنان سرپرست خانوار، بحران اقتصادی است، دولت با اولویت دادن به نقش مادری زنان، به طور غیر مستقیم، بر بحران اقتصادی زنان سرپرست خانوار میافزاید.