دست فروشی در ایران پدیده نوظهوری نیست، اما افزایش شمار دست فروشان به خصوص در کلان شهرها در یک دهه اخیر به نحوی بوده است که بارها شهرداری و شوراهای شهر برای مقابله با آن طرحهایی را تصویب و به اجرا گذاردهاند، هرچند که هیچ یک از آنان موفقیتآمیز نبوده است.
نسل دهه شصتی هایی که پس از انقلاب و در پی سیاستهای تشویقی فرزندآوری، جمعیتشان به طور ناگهانی افزایش یافت و در تمام سالهای بعد، از ورود به مدرسه گرفته تا کنکور و دانشگاه، سیاستگذاران را ناچار به اتخاذ تصمیمات مختلفی کرد. از مدرسه های دو شیفته، شمار بالای دانشآموزان سر کلاسهای درس، تا رقابت بسیار فشرده در کنکور و شکلگیری و تأسیس شعب دانشگاهی در شهرهای مختلف ایران، همه سیاستهایی بودهاند که برای این افزایش ناگهانی جمعیت اتخاذ شدند.
حالا و در شرایطی که این نسل به سن اشتغال رسیده اند، کشور با کمبود شغل و البته مسائل متعدد اقتصادی روبروست. امری که بسیاری از جوانان جویای شغل را حتی با داشتن تحصیلات دانشگاهی به خیابان کشانده است تا از طریق دستفروشی امرار معاش کنند.
این روزها گهگاه انتشار عکس و ویدیوهایی در شبکههای اجتماعی از برخورد خشن نیروهای شهرداری با دستفروشان، افکار عمومی را نسبت به وضعیت آنان حساستر کرده و رفته رفته دستفروشان نیز با همراهی یکدیگر در مقابل زیادهخواهیهای شهرداری میایستند.
در چند روز گذشته اخباری از کتک زدن دستفروشان و شلیک به سمت آنها در زاهدان و قزوین در شبکههای اجتماعی منتشر شده است. در یکی از موارد اخیر نیز ماموران شهرداری بروجرد با کتک زدن دستفروشی اجناس وی را به سرقت برده و با پنچه بکس وی را مجروح کردند.
چند تن از مامورهای شهرداری پس از بار زدن اجناس اقدام به کتک زدن دستفروش کرده و با پنچه بکس به صورت وی ضربه میزنند که بدلیل پارگی صورت خون جاری میشود. این اقدام وحشیانه در روز روشن و با حمایت نیروهای انتظامی صورت گرفته است.
مامورهای شهرداری با دیدن حمایت مردم از دست فروشان جا زده و مجبور به عقب نشینی میشوند. شگرد ماموران شهرداری به این صورت است که چند نفر شروع به برخورد و کتک زدن دستفروش کرده و سایر نفرات شروع به جمعآوری اجناس و انتقال آنها به خودرو شهرداری میکنند. در این حالت بعد از غارت اجناس دستفروش سریعا با خودرو محل را ترک میکنند. اما در صورت حمایت مردم از دستفروش، طرح ماموران با شکست مواجه شده و پس از برگرداندن اجناس مجبور به ترک صحنه میشوند. به این ترتیب ثابت میشود، کوچکترین اعتراض میتواند به حمایت مردم و شکست طرح لمپن ـ مامورهای شهرداری منجر شود.
دیکتاتوری حاکم همیشه در هراس از بالا گرفتن اعتراضات این قشر میباشد. به همین منظور تلاش میکند، توسط ماموران شهرداری آنها را همواره تحت سرکوب نگه دارد. پرواضح است، این دور کر در اولین اعتراض گسترده شکسته خواهد شد و دستفروشان نیز مانند سایر اقشار تحت ستم، بدنه اصلی اعتراضات را تشکیل خواهند داد
.