21 فوریه ( دوم اسفند) روز جهانی زبان مادری است. این نامگذاری در سال 1999 از سوی یونسکو و با هدف کمک به حفظ تنوع زبانی و فرهنگی جهان اعلام شد. زبان مادری مانند رنگ چشم، شکل بینی، حالت ابرو و … است، یعنی قبل از اینکه بخواهی نقشی در انتخابش داشته باشی آن را داری، بنابراین بخشی از هویت هر شخص است.
که هدف از این روز آگاهی بخشی در خصوص زبان های مادری و چالش های پیش روی آنها و راه کارهای حفظ و تقویت زبان های مادری در معرض آسیب پذیری و انقراض می باشد.
به باور یونسکو، در صورتیکه اقدامات لازم و فوری برای حفظ زبان های آسیب پذیر و در معرض خطر نابودی صورت نگیرد حدود نیمی از بیش از شش هزار زبان مورد تکلم امروزی در پایان سده جاری میلادی از میان خواهد رفت. در این بین،۲۵ زبان و گویش ایرانی از جمله زبانها و گویشهای ترکی خراسانی، اورامانی، تالشی، وفسی، آشتیانی و سمنانی هم در سطوح مختلف «در معرض خطر» انقراض قرار دارند.
در حالیکه تجربه کشورهای دارای نظام آموزشی چندزبانه حکایت از آن دارد که آموزش به زبان مادری به مثابه حق اولیه و طبیعی شهروندان، باعث بهبود در روند آموزش و یادگیری و همچین افزایش حس میهنپرستی و تعلق به کشور و بالعکس، هر گونه تبعیض فرهنگی-زبانی و قومی- نژادی موجب تشدید تمایلات واگرایانه و جداییطلبی می شود؛ در ایران عکس این وضعیت وجود دارد. بطوریکه هر گونه توجه و اهتمام به آموزش به زبان مادری، معادل تقویت واگرایی و نشانهای از جداییطلبی تلقی می شود. بطور نمونه، فرهنگستان زبان فارسی به ریاست آقای غلامعلی حداد عادل، موضوع آموزش به زبانهای مادری غیر فارسی را «توطئه خارجی» و «مغایر با امنیت ملی» کشور دانسته و بارها مخالفت خود را با آن اعلام کرده است. این نوع نگرش، یکی از موانع توجه به زبان مادری و آموزش به آن در مدارس است.
همزمان با این روز چالشهای حق آمورش به زبان مادری در سراسر ایران صورت گرفته است، من جمله، عباس لسانی، لطیف حسنی، سیامک میرزایی، ابراهیم نوری و امیر ستاری پنج فعال سیاسی تورکی هستند که از اول اسفند در اعتراض به «عدم آموزش به زبان مادری» و «رسمی نبودن زبان تورکی در مدارس آذربایجان و سراسر ایران» مقارن با روز جهانی زبان مادری دست به اعتصاب غذا زدهاند.
و در بیشتر استانهای تورک نشین کتابهای تورکی بین دانش آموزان توزیع گردید.
با استناد به سایت خبری تحلیلی عصر ایران و گوناز تی وی