مهاجرت اقلیت‌های دینی از ایران؛ ایرانیان بهائی، یارسانی و مندائی چرا از ایران می‌روند؟
آمار دقیقی از جمعیت اقلیت‌های دینی و مذهبی به رسمیت شناخته نشده در قانون اساسی ایران در دست نیست. شهروندانی که هرچند در اعتقادات دینی و مذهبی با هم تفاوت دارند اما می‌گویند که از تبعیض‌ها و مشکلات مشابه رنج می برند و انکار هویت و به رسمیت شناخته نشدن در قانون اساسی را عامل اصلی تبعیض‌ها و رنج‌هایی عنوان می‌کنند که منجر به مهاجرت آنها از ایران می‌شود.
بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی، “ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی تنها اقلیت‌های دینی شناخته میشوند که در حدود قانون در انجام مراسم دینی خود آزادند و در احوال شخصیه و تعلیمات دینی بر طبق آیین خود عمل می‌کنند.” ایرانیان بهایی، یارسانی و مندائی و دیگر اقلیت‌های دینی، شامل این قانون نمی‌شوند و محرومیت از تحصیل، مصادره اموال، عدم صدور پروانه کسب‌وکار و جلوگیری از استخدام از محدودیت‌هایی است که در ایران با آن مواجه هستند.
حکومت ایران همواره بدرفتاری و تبعیض علیه اقلیت‌های دینی در این کشور را رد می‌کند.
سیمین فهندژ، سخنگوی جامعه جهانی بهائی در مقر سازمان ملل متحد در ژنو می‌گوید: “جمعیت بهاییان در اوایل انقلاب حدودا ۳۵۰ هزار نفر بود اما درحال حاضر هیچ آمار رسمی و دقیقی وجود ندارد. یکسری آمارغیررسمی البته وجود دارد که دقیق نیستند یک گروه هستند که بهایی دنیا آمده‌اند و گروهی هم هستند که در این سالها بهایی شده‌اند ولی چون در ایران نمی‌توانند رسما اعلام کنند که بهایی هستند به همین دلیل آمار گرفتن خیلی سخت است.”
به گفته سیاوش حیاتی، سخنگوی مجمع مشورتی فعالان مدنی یارسان در ایران، آمار رسمی از ایرانیان یارسانی وجود ندارد: “نهادهای رسمی به طور محرمانه یک سری آمار دارند که دقیق نیست به خاطر اینکه کسانی که تحت فشار وادار به نفی هویت میشوند را در زمره آمار قرار نمی‌دهند. آنچه که نهادهای امنیتی به ما می‌گویند این است که شما کمتر از یک میلیون نفر هستید. اما آنچه نهادهای مذهبی ما می‌گویند چیزی حدود دو میلیون نفر توده‌های مختلف اهل حق هستیم.”
ساهی خمیسی، نویسنده، پژوهشگر و عضو سابق انجمن صائبین مندائی هم می‌گوید که “به دلیل مسائل امنیتی و ترس مندائیان هیچ آمار درستی از جمعیت یارسانی‌ها در ایران وجود ندارد. ما سال ۷۵ خواستیم آمار بگیریم و مسول گرفتن آمار من بودم. به تمام شهرها سر زدیم و فقط توانستیم ۶۰ درصد آمار را به دست بیاوریم چون خیلی از خانواده‌ها از ترس فرم‌ها را پس ندادند.”
براساس اصل چهاردهم قانون اساسی “دولت جمهوری اسلامی ایران و مسلمانان موظفند نسبت به افراد غیرمسلمان با اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی عمل نمایند و حقوق انسانی آنان را رعایت کنند. این اصل در حق کسانی اعتبار دارد که بر ضد اسلام و جمهوری اسلامی ایران توطئه و اقدام نکنند.”
