دختران افغان، رویای آموزش و کابوس محرومیت
یافته‌های یک گزارش بی‌بی‌سی نشان می‌دهد که در پنج ولایت بزرگ افغانستان بیش از نیمی از دختران دوره ابتدایی مکتب/مدرسه از ادامه آموزش در دوره‌های متوسطه و لیسه/دبیرستان باز می‌مانند.
این گزارش آمار حضور دختران مکاتب در دوره ابتدایی متوسطه و لیسه را در ولایات بلخ، ننگرهار، کندهار، فراه و هرات مورد بررسی قرار داده و دلایل بازماندن دختران از آموزش دوره‌های متوسطه و لیسه را نیز جستجو کرده است.
از شرق تا غرب و از جنوب تا شمال افغانستان، به هر ولایتی که سر بزنید، شمار دخترانی را که رویای آموزش آنان به کابوس محرومیت از ادامه آموزش مبدل شده بیش از پسرانی است که به دلایل مختلف از ادامه تحصیل به دوره متوسطه و لیسه باز می‌مانند.
در قندهار در جنوب افغانستان ، همه‌ساله تفاوت بین شمار دخترانی که جذب مکاتب و آنانی که موفق به کسب سند فراغت از مکتب می‌شوند، تکان‌دهنده است.
عبدالقادر پیوستون، رئیس اداره معارف (آموزش و پرورش) قندهار می‌گوید از جمله ۱۲ هزار دانش‌آموزان تازه وارد دختر تنها کم‌تر از ۵۰۰ دختر از صنف (کلاس) دوازدهم فارغ‌التحصیل می‌شوند؛ یعنی بیش از ۹۵ درصد دخترانی که در ولایت قندهار برای ورود به مکتب نام‌نویسی می‌کنند ادامه آموزش در دوره متوسطه و لیسه بازمی‌مانند.
آقای پیوستون می‌گوید: “هر سال شمار زیادی از دختران را وارد مکتب می‌کنیم؛ اما تعداد دخترانی که فارغ‌التحصیل می‌شوند کم است. اگر در سال ۲۰۱۷ مطابق آمار ما، ۱۱ هزار و یکصد دختر را در نظر بگیرم و چند سال بعد که آنان به صنف دوازدهم می‌رسند خواهیم دید که تنها چندصد دختر باقی مانده است.”
او می‌افزاید: “بر اساس آمار ما، در سال گذشته ما ۱۳ هزار دختر را در مکتب نام‌نویسی کردیم، اما وقتی شمار دختران فارغ‌التحصیل شده را در سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ حساب کردیم، دیدیم که تعداد آنها ۲۲۵ نفر بودند.”
به گفتۀ آقای پیوستون، آنچه در قندهار سد راه دختران شده، بیش از عوامل متعدد دیگر، طرز تفکر و فرهنگ سنتی هستند. همین که دختران کمی بزرگ‌تر می‌شوند، برخی خانواده‌ها ننگ‌آور می‌دانند که دختران جوان آنها به مکتب بروند.
